آشنايي اجمالي با پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش تاريخچه: به منظور تجهيز علمي نيروهاي صف و ستاد، پشتيباني علمي وزارت آموزش و پرورش و در راستاي تأمين بخشي از نيـازهـاي پژوهشـي كشـوردرحـوزه تعليم و تربيت و توسعه و گسترش پژوهش در اين حوزه، و نيز در جهت تجميع مراكز و مؤسسات پژوهشي وزارت متبوع، پژوهشگاه مطالعات آموزش وپرورش (RIE) وابسته به وزارت آموزش و پرورش براساس مجوز مورخ 9/12/83 شوراي گسترش آموزش عالي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري تأسيس شد. اهـداف : 1. تـوسعه و گـسترش پژوهش درزمينه‌هاي مـرتبط بـا آموزش و پرورش. 2. زمينه‌سازي مناسب براي ارتقاي فعاليت‌هاي پژوهشي مرتبط . وظايف و اختيارات: 1. بررسي و شنـاسايي نيازهاي پژوهشي در زمينه‌هاي مرتبـط با آموزش و پرورش. 2. اجراي طرح‌هاي پژوهشي بنيادي، كاربـردي و تـوســعه‌اي بـه منظور تحقق اهداف پژوهشگاه. 3. فراهم آوردن امكانات لازم و متناسب با فعاليت‌هـاي پـژوهشـي مرتبط. 4. همكاري پژوهشي با دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهـشي داخـل و خارج كشوربه منظـورارتقـاي كيفيت فعـاليت‌هــاي پـژوهشي در زمينه‌هاي مرتبط با آموزش و پرورش با رعايت قوانين و مقررات مربوط. 5. ارائة خدمات مشاوره‌اي به اشخاص حقيقي و حقـوقي بـر اسـاس نتـايـج فعــاليت‌هـاي علمي و پژوهشي انجـام شده در پژوهشگاه. 6. انتشار مجله، كتاب علمي، جزوه آموزشـي، تـوليـد نـرم افزار و برنامه‌هاي رايانه‌اي متناسب با اهـداف پژوهشگاه طبـق ضوابط و مقررات مربوط. 7. برگزاري همايش‌هاي علمي و ارائه دستاوردهـاي پژوهـشي در قالب كارگاه‌هاي آموزشـي بـا رعـايت ضوابط و مقررات مربوط. ساختار: پژوهشكده‌هاي تعليم و تربيت، كودكان استثنايي، خانواده و مدرسه ،برنامه ریزی درسی و نوآوری های آموزشی ، مـركز پژوهشي آموزش و پرورش روستايي، عشاير و چند زبانه تبريز، مرکز ملی مطالعات بین المللی تیمز و پرلز، بدنة اصلي و فعلی اين نهاد پژوهشي را تشكيل مـي‌دهند. هـريك از این پژوهشكده‌ها با توجه بـه حیطه فعالیتشان ونيازهاي پژوهشي خود و همچنین ساختاركلي نظام آموزش و پرورش و نيازهاي پژوهشي بخش‌هاي مختلف آن، چند گروه پژوهشی را در بر می گیرند. لازم به توضيح است كه رفع بخش عمــده‌اي از نيازهـاي پژوهشي وزارت آموزش و پرورش از طريق پژوهشكده‌هـاي يـاد شـده وكميته‌هاي پژوهشي وابسته به معاونت‌هاي حوزة ستادي صورت مي‌گيرد. مهم ترين وظايف مشترك اين گروه‌ها عبارت است از : 1. بررسي و ارزشيابي پيشنهاده‌هاي پژوهشي 2. تهية اولويت‌هاي تحقيقاتي مرتبط با اهداف. 3. تهية پيشنهاده‌هاي پژوهشي مرتبط با اهداف. 4. جهت دهي به تحقيقات و هدايت آنها در راستاي نيازهاي آموزش و پرورش. 5. تشكيل منظم و مستمر جلسات شورا. 6. انجام پژوهش در زمينة اولويت‌هايپژوهشي تعيين شده. 7. ارايه اطلاعات پژوهشي و خدمات مشاوره‌اي بـه پژوهشگران. 8. شناسايي مسايل و مشكلات پژوهشي. 9. پاسخگويي به سوال‌هاي پژوهشگران و دانشجويان و اظهارنظر راجع به طرح‌هاي پژوهـشي دانشجـويان و محققان. 10. همـكاري اطلاعاتي و تخصصي با ديگر گروه‌هاي پژوهشـي در پژوهشگاه و انجام تحقيقات مشترك و بين گروهي. 11. تأليف و ترجمة كتاب‌ها و مقالات. 12. نظارت بر اجراي طرح‌هاي پژوهشي مصوب. 13. شناسايي پژوهشگران برتر و فراهم كردن زمينة همكاري با آنها. 14. ارتباط با ساير مؤسسات و مراكز پژوهشي. 15. همكاري با نشريات آموزش و پرورش در زمينة اطلاع رساني. 16. تشكيل كميته‌هاي تخصصي. 17 . تهيه‌ي گزارش‌هاي فصلي و سالانه. 18. شناسايي مستمر مسايل مبتلا به آموزش و پرورش.
پژوهشكده ها و مراكز پژوهشي پژوهشكده كودكان استثنايي : اين پژوهشكده با هـدف تحقيـق در زمينه‌هــاي مختــلف كودكـان استثنـايي و بـه جهت پاسخگويي بـه نيازهاي آموزشي ايـن گـروه از كودكان و دانش آموزان در تاريخ 27/2/73 موفق به اخذ موافـقت اصولي با مجوز شماره 2311/ 22 شوراي گسترش آموزش عـالي گرديـد و در مـورخ 16/10/74 بـا تأسيس اين پژوهشكده مـوافقت قطعي به عمل آمد.پژوهشكده كودكان استثنايي بـا تأسيس پژوهشگاه و طرح تجميـع پژوهشكده‌هـا در تاريخ 17/11/83 به عنوان يكي از پـژوهشكده‌هـاي مصوب پژوهشگاه درآمد. گروه‌هاي مصوب پژوهشي ايـن پژوهشكده عبارتند از: 1. گروه پژوهشي كودكان و دانش آموزان حسـي-حركتي كـه در برگيرنده گروه‌هاي ناشنوا، نيمه‌شنوا، نابينا، نيمه‌بينا و گروه دانش آموزان جسمي - حركتي مي باشد، 2. گروه پژوهشي كودكان و دانش‌آموزان كم‌توان ذهني و چـند معلوليتي 3. گروه پژوهشي كـودكان و دانش‌آمـوزان داراي اختـلالات رفتـاري و اختلالات يادگيري، پژوهشكده استثنايي داراي شوراي پژوهشي و هيـأت تحريريـه است كه از اعضاي هيأت علمي پژوهشگاه واساتيد دانشگاه، تشكيل مي‌شود. ايـن پژوهشكـده داراي رتبـة عـلمي- پـژوهشي الف از وزارت عـلوم، تحقيقات و فناوري مي‌باشد. پژوهشكده تعليم و تـربيت : اين پژوهشكده به منظور تحـقـق بخـشي از وظـايف پژوهشي وزارت آموزش و پرورش و بر اساس موافقت قطعي شماره 22756/22 مورخ13/10/74 تأسيـس و امور آن طـبـق اساسنامـه مصــوب اداره مي‌شود. هدف از تأسيس اين پژوهشكده انجام پژوهش‌هاي علمي در مسائل آموزش و پرورش و ساير فعاليت‌هاي زيربنايي است كه زمينه ارتقـاء كيـفـيت نظام تعليم و تربيت كشور را فراهم سازد. بر اساس مفاد اساسنامه از وظايف پژوهشكده تعليم و تربيت پژوهش درخصوص مسائل آموزش و پـرورش در سطــوح مختلـف تحصيلي، پژوهش در زمينه مسائل رواني و اجتماعي كودكان و نوجوانان و جوانان وراه‌هاي شكوفايي شخصيت و مشاركـت اجتـماعي آنــها، پژوهش در زمينه اقتصاد برنامه‌ريزي توسعه آموزش و پرورش، ارزشيابي از كيفيت و ثمربخشي پژوهش‌هاي انجام شده در آموزش و پرورش مي‌باشد كه در قالب گروه‌هاي پژوهشـي مصوب صورت مي‌پذيرد: گروه‌هاي پژوهشي مصوب اين پژوهشكده عبارتند از: 1. گروه پژوهشی تعليم و تربيت اسلامي ، 2. گروه پژوهشی اقتصاد و نيروي انساني آموزش و پرورش، 3. گروه پژوهشی سلامت و تربیت بدنی، اين پژوهشكده در تاريخ 17/11/82 با طرح تجميع مراكز پژوهشي، بـه عنوان يـكي از پژوهشكده‌هاي وابستـه به پژوهشگاه درآمد. پژوهشكده خانواده و مدرسه : اين پژوهشكده كه با هدف تحكيم پيوند دو نـهاد خانواده و آموزش و پرورش و شناسايي راه كارها و الگوهاي تعامل خانواده و آموزش و پرورش با انجام پژوهش‌هاي بنيـادي وكاربردي در سال 1376 موفق به اخذ موافقت اصولي از سوي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري گرديد، فعاليت رسمي خـود را از همـان زمـان آغاز نمود و سـرانجـام در مورخ 1384/1/27 موافـقـت قطعي را از شوراي گسترش آمـوزش عالي، كسب نـمود. و بـه عنوان يكي از پژوهشكده‌هاي زير مجموعه پژوهشگاه معرفي گرديد.
گروه‌هاي پژوهشي مصوب اين پژوهشـكده عبارتند از : 1. گروه پژوهشي جامعه شناسي و آموزش خانواده ، 2. گروه پژوهشي راهنمايي و مشاوره خانــواده، 3. گروه پژوهشي مشارکت ها و ارتباطات، پـژوهشـكده خانــواده داراي هيـأت تحـريريه و شــوراي پژوهشي است كه از ميـان متخصصان و اعضـاي هيـأت علمي داخل پژوهشگاه و اساتيد دانشگاه‌ها، تشكيل مي‌شود. پژوهشکده مطالعات برنامه ریزی درسی و نوآوری های آموزشی: این پژوهشکده ابتدا در سال 1379 در ساختار سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی تحت نام " موسسه برنامه ریزی درسی و نوآوریهای آموزشی " ایجاد و سپس درسال 1389 پس از حذف از ساختار سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، به ساختار پژوهشگاه ملحق شده و دارای گروه های پژوهشی زیر می باشد : 1. گروه پژوهش در برنامه های درسی علوم انسانی 2. گروه پژوهش در برنامه های درسی علوم و ریاضی 3. گروه پژوهش در مبانی برنامه ریزی درسی 4. گروه پژوهش در برنامه های آموزش فنی و حرفه ای مركز پژوهشي تعليم و تربيت كاربردي تبريز: ايـن مـركز بــا هـدف ايجــاد زمينه‌هـاي لازم جهت انـجام پژوهش‌هاي علمي و كاربردي پيرامون مسائل و مشـكلات خاص آموزش و پرورش استان‌هاي دو زبانه كشور تأسيس شد و مركز پژوهشي تـعليم و تـربيت كاربـردي تبريـز در تاريخ30/3/83 با مجوز شماره 3505/2525 موفق بـه اخـذ موافقت قطعي شوراي گسترش آموزش عـالي وزارت عـلوم، تحقيقات و فناوري گرديد. اين مـركز داراي هيأت تحريريه و شوراي پژوهشي بوده و شامل گروه‌هاي پژوهشي ذيل مي‌باشد: 1. آموزش و روشهاي تدريس در مناطق دوزبانه 2. آموزش علوم اجتماعي و مطالعات منطقه‌اي. مركز ملي مطالعات تيمزTIMSS و پرلزPIRLS: مطالعه بين‌المللي روند آموزش رياضيات و علوم (TIMSS)ومطالعه بين‌المللي پيشرفت سواد خواندن (PIRLS)از مهم ترين و وسيع ترين مطالعات تطبيقي در قلمرو ارزشيابي پيشرفت تحصيلي است كه عملكرد تحصيلي دانش آموزان بيش از 60 كشور جهان را در دروس رياضيات ،علوم و سواد خواندن مي سنجد. در كشور ايران مديريت و اجراي مطالعات تيمز و پرلز در پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش (مركز ملي مطالعات تيمز و پرلز) انجام مي گيرد. الف. مطالعه ی بین المللی روند علوم و ریاضی TIMSS برخی از اهداف این مطالعه عبارت است از: • بررسی روند عملکرد دانش آموزان پایه های چهارم ابتدایی و سوم راهنمایی در دروس ریاضی و علوم • بررسی روند درون دادها و برون دادهای آموزش ریاضی و علوم، هر چهار سال یک بار در فاصله ی سال های 1995، 1999، 2003، 2007، 2011 ، 2015 ب. مطالعه بین المللی پیشرفت سواد خواندن پرلز PIRLS
برخی از اهداف این مطالعه عبارتند است از: |